Podatność na różnorodne dolegliwości wzrasta wraz z wiekiem. Również choroby wieku podeszłego są z każdym rokiem coraz bardziej widoczne. Przyczyny są dwie: starzejące się społeczeństwo oraz coraz dłuższy wiek seniorów.
Jak wskazują badania, średnio co 5 osoba starsza nie uskarża się na żadne choroby. Wśród najczęściej chorób wieku starczego wyróżnić należy opisane poniżej schorzenia, które omówimy szczegółowo.
Cukrzyca typu C u seniora
Prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy typu C jest największe po 60 roku życia. Schorzenie to jest najczęściej diagnozowane u seniorów, którzy mają nadwagę. Czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia cukrzycy jako choroby wieku podeszłego jest również znaczne zmniejszenie aktywności fizycznej. Natomiast w przypadku cukrzycy typu C istotne jest występowanie innych chorób, które zwiększają ryzyko zachorowania.
Opiekując się seniorem chorym na cukrzycę, warto pamiętać, że prawie z nich połowa miewa powikłania tej choroby. Mogą to być zaburzenia wzroku oraz niewydolność nerek. Natomiast u co 25. chorego występuje również tzw. stopa cukrzycowa. Z tego też względu należy zwracać baczną uwagę na wszelkie zmiany w tym zakresie i niezwłocznie zgłaszać je lekarzowi.
Osteoporoza u osoby starszej
Osteoporoza to choroba szkieletu prowadząca do złamań kości, które mogą występować również po niewielkim urazie (mówimy wtedy o złamaniach osteoporotycznych). Najczęściej dotyczą kręgosłupa, kości przedramiennej i szyjki kości udowej, ale mogą wystąpić także w innych lokalizacjach.
Nadmierna podatność kości na uszkodzenie w osteoporozie wynika ze zmniejszenia gęstości mineralnej kości i zaburzenia jej struktury i jakości. Istnieje wiele czynników, które mogą przyspieszyć przebieg choroby. Niektórym z nich można zapobiegać poprzez zmianę stylu życia.
Rozwój osteoporozy przyspiesza:
- zła dieta (głównie mała podaż wapnia, witaminy D, niedożywienie)
- palenie tytoniu
- nadużywanie alkoholu
- mała aktywność fizyczna
- oraz niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne.
Nadciśnienie tętnicze u osoby starszej
Powszechnie przyjmuje się, że przyczyną nadciśnienia tętniczego są czynniki dziedzicznogenetyczne,. Wpływ mają również otyłość oraz zaburzenia nerwowe i regulacji wyższych ośrodków nerkowych. Warunkowane one są stałym napięciem psychicznym czy poczuciem odpowiedzialności.
W codziennej praktyce i dla orientacji osób cierpiących na nadciśnienie pierwotne istotne jest wyróżnienie:
• okresu nadciśnienia chwiejnego, tzn. okresu, w którym istnieje wprawdzie podwyższone ciśnienie tętnicze, ale stopień jego podwyższenia wykazuje pewne wahania,
• okresu nadciśnienia utrwalonego, o którym mówimy wtedy, gdy mamy do czynienia ze stale podwyższonym ciśnieniem krwi – zarówno skurczowym, jak i rozkurczowym.
Na początku choroby obserwuje się zazwyczaj wartości prawidłowe, zwłaszcza w czasie wypoczynku psychicznego i fizycznego, a wzrost w sytuacjach stresowych.
Alzheimer jako choroba wieku starczego
Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia u osób powyżej 65 roku życia. Charakterystycznym objawem tej choroby są zaburzenia pamięci, które spowodowane są zanikiem tkanki mózgowej. W późnej fazie choroby, często występują problemy z samodzielnym przyjmowaniem posiłków.
Czynniki, które mogą prowadzić do rozwoju choroby Alzheimera:
- wiek powyżej 65 lat,
- urazy głowy,
- nadciśnienie tętnicze,
- podwyższony poziom cholesterolu LDL,
- cukrzyca,
- zakażenie wirusem opryszczki (Herpes Simplex),
- niski stopień edukacji (zaobserwowano, iż osoby ze średnim i wyższym
- wykształceniem rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera),
- predyspozycje genetyczne (mutacje w określonych genach).
Wraz z postępem choroby Alzheimera występują:
- afazja – zaburzenia mowy, trudności w doborze słów i nazywaniu przedmiotów,
- apraksja – niezdolność wykonywania wyuczonych ruchów, np. posługiwania się
sztućcami, pisania, czytania, - agnozja – zaburzenia słyszenia i widzenia,
- zaburzenia czynności wykonawczych – ubierania się, gotowania, jedzenia.
Parkinson u osób starszych
Choroba Parkinsona jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego przejawiającą się spowolnieniem ruchowym, drżeniem kończyn i sztywnością mięśni. spowolnienie ruchowe, sztywność mięśni, drżenie spoczynkowe, zaburzenia chodu i postawy.
Nie są to niestety jedyne choroby wieku starczego. O innych przeczytasz w artykule „Choroby wieku starczego – dolegliwości i ograniczenia seniora„.