Nadciśnienie tętnicze to problem wielu osób w podeszłym wieku. Wiąże się z nim poważne zagrożenie dla zdrowia, dlatego nie należy go bagatelizować. Seniorzy z objawami nadciśnienia powinni być pod stałą kontrolą lekarza, mierzyć ciśnienie i zapisywać uzyskane wyniki pomiarów. Konieczne jest też zażywanie leków. Istnieje również kilka naturalnych sposobów na obniżenie ciśnienia, które może zastosować opiekunka. Warto je poznać, by pomóc podopiecznemu w codziennych zmaganiach z nadciśnieniem.
Czym jest nadciśnienie tętnicze?
Pojęcie ciśnienia tętniczego pochodzi od nacisku, który płynąca krew wywiera na ściany tętnic. Pomiar jest rozdzielony na dwie wartości: ciśnienie tętnicze skurczowe i rozkurczowe. Prawidłowe ciśnienie u osób dorosłych to 120-129 mmHg (skurczowe) na 80-84 mmHg (rozkurczowe). Wtedy układ krwionośny pracuje prawidłowo, a człowiek dobrze się czuje. Nadciśnienie zaczyna się od wyniku 140/90 mmHg. Czasami podwyższona jest tylko jedna z wartości – wtedy i tak warto zgłosić się do lekarza. Nadciśnienie tętnicze jest szczególnie niebezpieczne dla osób starszych. Brak leczenia może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zawał, udar mózgu, miażdżyca, rozwój niewydolności serca i wiele innych schorzeń.
Warto jednak pamiętać, że wraz z upływem lat normy ciśnienia nieco się zmieniają. W wieku powyżej 65 lat za normę uważa się ciśnienie 134/87 mmHg, natomiast u osób po 80. roku życia należy obniżać ciśnienie skurczowe do poziomu 150 mmHg. Inaczej jest w przypadku podopiecznych leżących, unieruchomionych i chorujących na demencję. U nich dopuszcza się nieco wyższe wyniki – około 150-160 mmHg. Warto pamiętać, że wielu seniorów po 60-65. roku życia choruje na tak zwane izolowane nadciśnienie skurczowe. Wtedy pierwsza z wartości jest podwyższona, a druga w normie. Jeśli coś Cię niepokoi – widzisz, że pomiary ciśnienia podopiecznego rosną, a on sam zaczyna się źle czuć – skonsultuj się z lekarzem kardiologiem. Pomocny będzie dzienniczek, w którym Ty albo senior zapiszecie wyniki mierzenia.
Objawy nadciśnienia u seniora
Opiekując się osobą starszą, u której istnieje ryzyko wystąpienia nadciśnienia, zwróć uwagę na następujące objawy:
- nagłe lub przewlekłe bóle głowy, których nie da się uśmierzyć lekami przeciwbólowymi (zlokalizowane w tyle lub na czubku głowy),
- zawroty głowy po wstaniu z łóżka albo po wysiłku fizycznym,
- szumy uszne, uczucie szumu w głowie,
- zaburzenia widzenia: mroczki, plamki, iskry przed oczami,
- krótkotrwałe kołatania serca,
- uczucie duszności, poty i uderzenia gorąca,
- zaczerwienienie twarzy, okolic szyi i dekoltu,
- kłopoty ze snem, trudności w zasypianiu, nocne pobudki,
- krwawienie z nosa,
- ogólne osłabienie i spadek wydolności organizmu.
Jak obniżyć ciśnienie krwi?
Wysokie ciśnienie można zredukować nie tylko lekami. Pomocna będzie zmiana niektórych nawyków i skupienie się na zdrowiu seniora. Co Ty, jako opiekunka, możesz zrobić dla swojego podopiecznego?
Dieta w nadciśnieniu tętniczym
Dobre samopoczucie osoby starszej w dużej mierze zależy od tego, co znajduje ona na talerzu. Wszystkie składniki pożywienia mają wpływ na zdrowie – i warto o tym pamiętać, przygotowując posiłki. Jeżeli więc szukasz sposobu na to, jak szybko obniżyć ciśnienie krwi w domu, zacznij od wprowadzenia zmian w podawanych potrawach. Przede wszystkim dobrze jest ograniczyć sól. Jej nadmiar zatrzymuje wodę w organizmie i wywołuje obciążenie serca. Zadbaj za to o obecność potasu w diecie seniora: znajdziesz go w pomidorach, ziemniakach, fasoli i rybach. Jeżeli Twój podopieczny ma ochotę na coś słodkiego, zaproponuj mu deserową lub gorzką czekoladę. Przy nadciśnieniu lepiej unikać fast foodów i wysoko przetworzonych produktów. Zamiast smażyć, gotuj, piecz i grilluj. Zamień tłuste mięso i wędliny na lżejsze, drobiowe, zrezygnuj z wyrobów garmażeryjnych. I koniecznie zachęcaj seniora do ograniczenia albo do całkowitej rezygnacji z używek: palenia papierosów, picia alkoholu, kawy, a także mocnej czarnej herbaty.
Czy osoba starsza chorująca na nadciśnienie tętnicze może spożywać zioła? Jak najbardziej – ale nie wszystkie i zawsze w konsultacji z lekarzem. Na obniżenie ciśnienia poleca się melisę lekarską, głóg, rumianek, hibiskus, kwiat lipy, owoc dzikiej róży.
Ruch lekarstwem na nadciśnienie tętnicze
Badania pokazują, że dopasowany do możliwości osoby starszej ruch pomaga zachować zdrowie oraz sprawność przez długie lata. Tylko jaka aktywność będzie odpowiednia dla seniora? Lekarze polecają zwłaszcza codzienne spacery – możesz połączyć je z wycieczkami w ciekawe miejsca. Już pół godziny spokojnego spacerowania pomaga w obniżeniu ciśnienia tętniczego. A jeżeli Twój podopieczny ma taką możliwość, dobrze jest do codziennej aktywności dołączyć ćwiczenia fizyczne. Najlepiej sprawdzą się te o umiarkowanej intensywności, jak joga dla seniorów, aqua aerobik czy nordic walking.
Pamiętaj, że domowe sposoby jedynie wspomagają obniżanie ciśnienia. Nie zastąpią wizyty u lekarza i profesjonalnego leczenia. Warto więc na bieżąco monitorować stan zdrowia seniora i w razie potrzeby skonsultować się ze specjalistą.