Opieka nad osobą leżącą wymaga odpowiedniej wiedzy i przygotowania. To nie tylko leczenie, ale też właściwa higiena i pielęgnacja, która pomaga utrzymać czystość i zdrowie skóry seniora. Warto jednak pamiętać o tym, że zabiegi higieniczne mogą być krępujące dla osoby starszej, a dla opiekuna trudne. Dlatego przed wyjazdem do opieki nad leżącym seniorem dobrze jest dowiedzieć się, jak powinna wyglądać jego pielęgnacja i jakie produkty będą potrzebne.
Pielęgnacja osoby starszej leżącej: jak się przygotować?
Do każdej czynności pielęgnacyjnej warto się odpowiednio przygotować. W przypadku osoby leżącej jest to szczególnie ważne. Dzięki temu ułatwisz sobie pracę, zaoszczędzisz nieco czasu, a senior będzie miał poczucie komfortu i bezpieczeństwa. Po pierwsze – trzeba zapewnić podopiecznemu zamkniętą, ciepłą przestrzeń. Najlepszy będzie osobny pokój, a jeśli go nie ma, łóżko osłonięte parawanem. Pamiętaj o tym, żeby zamknąć okna i drzwi, żeby uniknąć przeciągów.
Przygotuj wcześniej wszystkie przybory: preparaty do mycia, miskę z wodą, ręczniki, myjki, wyroby chłonne. Niech będą pod ręką, żebyś mogła sięgnąć po nie w każdej chwili. Dobrze, jeśli znajdą się w pokoju jeszcze przed rozebraniem podopiecznego – ciągłe wychodzenie po kolejną rzecz wywoła u niego dyskomfort. W razie potrzeby miej przy sobie dodatkową, ciepłą wodę w dzbanku. Przyda się do spłukiwania włosów lub ciała. Bardzo ważna jest ochrona przed wilgocią, która w przypadku leżącego seniora może sprawiać nie lada problem. Rozwiązaniem są tutaj jednorazowe podkłady chłonne albo prześcieradła wielorazowe. Nie będzie trzeba wymieniać pościeli po zakończeniu mycia.
Mycie chorego leżącego w łóżku
Kolejnym krokiem, już po przygotowaniu przyborów do mycia, jest przystąpienie do czynności higienicznych. Mycie podopiecznego zawsze zaczynaj od zębów, twarzy i szyi, zarówno rano, jak i wieczorem. Później przejdź do mycia ramion, rąk, klatki piersiowej oraz brzucha. I chociaż wymaga to zdjęcia góry od piżamy, to zadbaj, by senior był chociaż częściowo zasłonięty – to zwiększy jego komfort oraz sprawi, że osoba starsza się nie przeziębi podczas mycia. Jeśli opiekujesz się kobietą, to podczas higieny zwróć szczególną uwagę na skórę pod piersiami. U osoby leżącej mogą pojawić się tam odparzenia. Tak samo przyjrzyj się fałdom skóry na brzuchu albo udach.
Teraz pora na mycie stóp i nóg, a następnie pleców i pośladków. W tym celu przewróć bezpiecznie podopiecznego na bok – możesz się tego nauczyć podczas kursów organizowanych przez Agencję Veritas. Na samym końcu należy umyć okolice intymne. Pamiętaj, żeby nawet wtedy, jak zmieniasz pampersa osobie leżącej, okazywać jej szacunek, na przykład poprzez osłonięcie ciała koszulą nocną lub ręcznikiem. Do mycia używaj wody z odrobiną płynu do higieny intymnej. Specjalne chusteczki powinny być tylko uzupełnieniem mycia, a nie jego podstawą.
Mycie włosów podczas opieki nad osobą leżącą to trudne zadanie. Jest jednak niezbędne, by senior czuł się dobrze. Najlepiej wykonywać je co 4-5 dni, a podczas upałów nieco częściej. Używaj do tego delikatnego, nawilżającego szamponu. Przyda się też miska, która pomoże zebrać nadmiar wody, a także dzbanek z wodą do spłukania włosów podopiecznego. Zarzuć na plecy seniora ręcznik, a pod miskę połóż jednorazowy podkład. Dzięki temu woda nie zaleje materaca. A jeśli już o wodzie mowa, to nie powinna być ona ani za zimna, ani za gorąca. Temperaturę sprawdź za pomocą nadgarstka. Jeśli podopieczny jest przeziębiony i nie chcesz moczyć mu głowy, umyj włosy za pomocą suchego szamponu. W ten sposób odświeżysz i oczyścisz skórę głowy, pamiętaj jednak, że nie zastąpi on zwykłego mycia.
Opieka nad osobą leżącą: zasady mycia
Istnieje kilka zasad, których opiekunka osoby starszej powinna przestrzegać w czasie mycia. Oto one:
- Zapewnij podopiecznemu intymność, ciepło i spokój.
- Pomagaj, ale nie wyręczaj. Tak dobierz sposób pomocy, żeby senior mógł wykazać się samodzielnością (jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala). Dzięki temu poczuje się on potrzebny, wspierany i akceptowany.
- Wcześniej przygotuj sprzęt niezbędny do czynności higienicznych.
- Pamiętaj, żeby zaraz po umyciu jakiejś części ciała osłaniać ją ubiorem. Zapobiegniesz przeziębieniu i zadbasz o prywatność podopiecznego.
- Do mycia używaj jednorazowych rękawiczek.
- Codziennie powinno się myć dokładnie całe ciało. Raz w tygodniu warto przenieść czynności higieniczne do łazienki i umyć seniora w wannie albo pod prysznicem.
- Skórę osusz delikatnie ręcznikiem – nie pocieraj.
- Jeśli skóra osoby starszej jest sucha i łuszcząca, po każdym myciu zastosuj preparat nawilżający.
- Higiena miejsc intymnych powinna odbywać się minimum raz dziennie, a także zawsze po zanieczyszczeniu spowodowanym wypróżnieniami. Mycie zaczyna się od strony spojenia łonowego w kierunku odbytu.
Seniora leżącego trzeba myć przynajmniej dwa razy w ciągu dnia. W upalne dni lub w przypadku mocniejszego zabrudzenia można zwiększyć ilość zabiegów higienicznych. Zawsze jednak należy pamiętać o właściwej kolejności. Mycie przeprowadzaj od góry, zaczynając od twarzy, a kończąc na nogach i miejscach intymnych. Na samym końcu uczesz podopiecznego.