Komunikacja jest podstawą interakcji międzyludzkich. Dzięki otwartej i szczerej rozmowie tworzą się więzi emocjonalne między ludźmi. Opieka nad osobą starszą w dużej mierze oparta jest na swobodzie komunikowania się. Podczas szczerej rozmowy podopieczny może przekazać ważne informacje, przedstawić swoje potrzeby lub dowiedzieć się istotnych informacji od opiekuna. W dogadywaniu się z seniorem chodzi jednak o coś więcej, niż tylko o samą rozmowę. Bardzo istotny jest wzajemny szacunek, empatia, unikanie konfliktów oraz rozumienie drugiej strony. Jak dobrze dogadywać się z seniorem w opiece nad osobą starszą?
Rozmowa z osobą starszą
Opieka seniora to nie tylko zapewnienie mu komfortu fizycznego, ale również psychicznego. Komfort psychiczny osoby starszej w dużej mierze związany jest z rozmową. Pomiędzy opiekunką a podopiecznym niezbędny jest stały kontakt. Senior powinien ufać osobie, która z nią mieszka i otwarcie mówić jej o wszystkim.
Pamiętajmy o tym, że mieszkamy razem przez kilka tygodni i spędzamy ze sobą całą dobę. Przez ten czas warto się poznać, dbać o prawidłową komunikację i jasny przekaz informacji, o zrozumienie swoich potrzeb oraz o okazywanie współczucia. Komunikowanie się to nie tylko przekaz werbalny, ale i mowa ciała. Poprzez gesty pokazujemy swoje emocje. Czasami osoby starsze mają problem z mówieniem, ale poprzez obserwację niewerbalnych przekazów można się wiele od nich dowiedzieć.
Dlatego warto uważnie obserwować seniora. Bardzo możliwe, że nie zawsze będzie w stanie opowiedzieć nam otwarcie o swoich problemach i potrzebach.
Opieka nad osobą starszą — jak dogadywać się z podopiecznym?
Opieka nad starszymi ludźmi wymaga pewnych umiejętności. Osoba, która się tym zajmuje, powinna być cierpliwa, wyrozumiała i otwarta na potrzeby innych ludzi. Opiekunka nie powinna się denerwować w momencie, kiedy podopieczny o czymś zapomina lub nie potrafi wyrazić swoich myśli. W wielu przypadkach osoby starsze nie są już tak sprawne umysłowo, jak dawniej, w związku z czym zdarza im się zapominać o pewnych rzeczach lub po prostu je mylić. Senior bardzo często może powtarzać to, co powiedział przed momentem lub odpowiadać na zadane pytania zupełnie bez sensu.
Dość uciążliwe i męczące mogą okazać się także często pojawiające się w podeszłym wieku problemy ze słuchem. Mogą one wynikać z choroby lub być naturalnym następstwem procesu starzenia się. Jednak, bez względu na przyczynę, zawsze są one kłopotliwe dla osób, które przebywają w otoczeniu podopiecznego. Starsza osoba nie słyszy w takim przypadku tego, co opiekun chce jej przekazać, więc nie może też sensownie odpowiedzieć. Osoba, która pracuje w opiece seniora, powinna zatem wiedzieć, jak radzić sobie z problemami związanymi z komunikacją i jak odczytywać problemy osoby starszej.
Opieka seniora — warto rozmawiać
Rozmowa z osobą starszą może być często trudniejsza niż rozmowa z osobą młodszą. W podeszłym wieku pojawia się często wiele dolegliwości, które utrudniają proces przekazywania informacji. W rozmowie z osobami starszymi od mówienia dużo ważniejsze jest słuchanie. Osoby starsze potrzebują więcej czasu, aby sformułować swoje myśli. Nie powinno się im wchodzić w słowa i cierpliwie poczekać aż sami wyrażą swoje zdanie. Nie należy się denerwować, a posłuchać raz jeszcze tej samej historii – widocznie jest dla nich ona bardzo ważna.
Praca w Niemczech i opieka nad starszymi ludźmi wymagają wiele odpowiedzialności, cierpliwości i zaangażowania. Opiekunka powinna poznać osobę starszą, spędzać z nią czas i wspierać ją we wszelkich czynnościach.
Przedstawiamy kilka zebranych wskazówek na temat tego, jak dogadywać się z podopiecznym:
- Traktować go z szacunkiem, empatią i zrozumieniem, okazywać ciepło i sympatię, życzliwie się uśmiechać;
- Nie wolno krytykować, nie zmuszać do rozmowy, nie zawstydzać oraz nie traktować jak małego dziecka;
- Stworzyć atmosferę, dzięki której podopieczny będzie czuł się bezpiecznie;
- Starać się uważnie słuchać, być wyrozumiałym i cierpliwym, mówić wyraźnie i powoli;
- Jeżeli jest to konieczne, tłumaczyć; nie krzyczeć i powtarzać tyle razy, ile trzeba;
- Podczas rozmowy należy śledzić mowę ciała podopiecznego, odczytywać niewerbalne sygnały (często, kiedy kogoś coś boli, to widać to na jego twarzy);
- Używać prostych i nieskomplikowanych zwrotów, zrozumiałych dla starszej, schorowanej osoby;
- Należy pamiętać o tym, aby zadawać proste pytania, tłumaczyć w oczywisty sposób, co mamy na myśli;
- Jeżeli podopieczny jest agresywny, dać mu czas na ochłonięcie, odwrócić uwagę od drażliwego tematu, nie robić nic na siłę — zostawić go w bezpiecznym miejscu, powróć do rozmowy w dogodnej chwili;
- Należy pamiętać o tym, żeby wspierać w każdej możliwej sytuacji.
Tych kilka wskazówek pomoże dogadywać się z osobą w podeszłym wieku w opiece seniora. Jakie będą stosunki pomiędzy opiekunką a podopiecznym, w dużej mierze zależy od tego, jak będziemy tę osobę traktować.