Wyjeżdżając do pracy w opiece nad osobami starszymi w Niemczech, opiekunka może się zetknąć z podopiecznymi w różnym stanie. Niektórzy seniorzy radzą sobie całkiem nieźle i potrzebują niewielkiej pomocy w domowych obowiązkach. Zdarza się również tak, że pomoc potrzebna jest osobie schorowanej. Jedną z przypadłości, z którą można się zetknąć podczas pracy na zleceniu jest choroba Parkinsona. Jak opiekować się osobą starszą, której to schorzenie dotyczy?
Co to jest choroba Parkinsona?
Choroba Parkinsona to zaburzenie dotykające układu nerwowego. Zaburzeniom ulegają funkcje mózgu oraz rdzenia kręgowego osoby chorej. Prowadzi to do stopniowo zwiększającej się dysfunkcji i niepełnosprawności. Omawiane schorzenie mocno różni się od choroby Alzheimera, z którą bywa mylone. W przypadku chorych na Alzheimera komórki mózgu uszkadzane są przez odkładające się białka i swoiste złogi, powstające w komórkach mózgu. U osób cierpiących na Parkinsona komórki mózgowe ulegają zniszczeniu oraz rozpadowi.
Proces zwyrodnieniowy układu nerwowego najczęściej dotyka ludzi po 60. roku życia, a więc grupę docelową osób wspomaganych przez opiekunki z Polski. Chorobę najczęściej kojarzy się z drżeniem rąk, ale to tylko jeden z objawów.
Choroba Parkinsona – jaki są przyczyny
Choroba Parkinsona powoduje śmierć komórek mózgowych wytwarzających chemiczną dopaminę. Taki zanik komórek mózgowych może mieć kilka przyczyn. Powodem mogą być specyficzne mutacje genów zwiększające podatność komórek mózgowych na zniszczenie. Inną przyczyną mogą być czynniki środowiskowe. Wśród nich wyróżnić można kontakt z chemikaliami, takimi jak pestycydy czy środki ochrony roślin. Opiekując się seniorem, warto więc zwrócić uwagę na podawane mu pokarmy. Najlepiej wybierać certyfikowane produkty ekologiczne.
Jakie są objawy choroby Parkinsona?
Każda opiekunka powinna być szczególnie czuła na pierwsze objawy choroby Parkinsona i jej przebieg. Są to najczęściej delikatne zaburzenia neurologiczne. Wśród nich wyróżnić można upośledzenie zmysłu węchu i smaku, nieprawidłowe widzenie kolorów, lęki, depresję czy też zaparcia. Pamiętajmy jednak, że jednym z głównych objawów prognostycznych jest właśnie węch. Pogarsza się on w miarę postępu choroby, przez wszystkie lata jej trwania.
Dużo łatwiejszym do zaobserwowania objawem choroby Parkinsona jest drżenie mięśni, zwłaszcza w spoczynku. Opiekunka może zaobserwować taką sytuację, gdy pacjent będzie chciał wskazać coś palcem lub wykonać jakiś specyficzny ruch, taki jak np. podniesienie ramienia. Drżenie po chwili może się zmniejszyć lub ustąpić. Drżeniu może towarzyszyć przygarbiona i sztywna postawa ciała. Zmianę można również zaobserwować w specyficznym poruszaniu się. Choroba ma również wpływ na mimikę twarzy i gesty pacjenta. Twarz staje się swoistą, pozbawioną wyrazu maską. Inne objawy mogą obejmować ślinienie się, nadmiernie przetłuszczającą się skórę i zwiększoną potliwość. Pacjent skarży się na zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią i sztywność mięśni.
Jak opiekować się osobą chorą na Parkinsona?
Przede wszystkim opiekun musi pamiętać o postępującej naturze zaburzenia. Opracowano już leki, które w założeniu potrafią odwrócić przebieg choroby, ale niestety nie zawsze działają. Póki co samo zahamowanie postępu choroby czy spowolnienie jej rozwoju są już sporym osiągnięciem.
Opieka nad osobami starszymi, które cierpią na chorobę Parkinsona, musi opierać się na zapewnieniu im największego możliwego komfortu w życiu codziennym. U pacjentów w pierwszej fazie choroby bardzo ważna jest aktywność fizyczna. Korzystnie wpływa ona na procesy metaboliczne organizmu. Na wczesnym etapie trwania choroby pozwala też złagodzić lub pozbyć się uciążliwego drżenia mięśni. Opiekunowie powinni zapewnić pacjentom jak najwięcej aktywności fizycznej. Wśród nich zasugerować można spacer na świeżym powietrzu, lekki poranny aerobik, ćwiczenia w wodzie.
Pomoc osobie starszej
W związku z tym, że zaburzenia ruchu i aktywności u pacjenta pogarszają się z czasem, rodzina powinna zapewnić seniorowi udogodnienia ułatwiające ruch. Mogą to być pomoce ortopedyczne, takie jak kule, laski lub chodziki. Mieszkanie seniora chorego na Parkinsona powinno również zostać zmodernizowane i wyposażone w uchwyty i poręcze. Dzięki nim osoba starsza będzie mogła się podtrzymać w sytuacji kryzysowej i uniknąć upadku. Upadek seniora może być bardzo niebezpieczny. W podeszłym wieku kości nie są już tak odporne na złamania i często dochodzi do złamania szyjki kości udowej. Taki uraz może doprowadzić do trwałego unieruchomienia osoby starszej.
Jak opiekunka może pomóc seniorowi?
Aby podtrzymać aktywność psychiczną seniora, warto zapewnić mu wiele okazji do rozmowy. W przypadku choroby Parkinsona zdolność słuchania i mówienia jest zaburzona, więc chory miewa skłonności do milczenia. Podczas wczesnego etapu choroby ćwiczenia mówienia mogą być inicjowane przez logopedę. Później mogą być już one przeprowadzane przez opiekunkę w domu. Podczas leczenia problemów żołądkowych oraz bezsenności, które są bardzo częstymi objawami choroby Parkinsona, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym osobę starszą. Opieka nad osobą chorą na Parkinsona nie będzie uciążliwa, jeśli opiekunka zadba o to, aby senior w miarę możliwości był aktywny. Stosowanie wskazanych powyżej czynności z pewnością pomoże zadbać o osobę starszą.