Demencja starcza to przewlekłe i postępujące schorzenie mózgu. Jak sama nazwa wskazuje, choroba ta dotyka zwykle osoby w podeszłym wieku. Pod nazwą demencji kryć się może kilka różnych chorób, takich jak Alzheimer czy Parkinson. Opieka nad osobą z demencją stanowi duże wyzwanie dla każdej opiekunki. W tym artykule podpowiemy, z czym wiąże się opieka nad osobą z demencją i jak pomóc osobie z demencją starczą.
Demencja starcza a opieka nad seniorem
„Dodatkowa odpowiedzialność” to hasło, które najogólniej opisuje specyfikę z chorym na demencję. Jak więc postępować w takich przypadkach? Senior cierpiący na demencję potrzebuje, aby obdarzyć go szczególną uwagą i mieć do niego dużo cierpliwości.
Niezależnie od stanu zaawansowania choroby seniora należy pilnować odpowiedniej diety, aktywizować go fizycznie, intelektualnie oraz społecznie. Bardzo istotne jest również, aby zapewnić starszej osobie odpowiednią ilość i jakość snu.
Jak sobie radzić z komunikacją
Opieka nad osobą starszą z demencją starczą to również problemy komunikacyjne. Na co zwrócić uwagę, rozmawiając z chorym na demencję, jak postępować, aby go nie urazić? Po pierwsze pamiętajmy, aby mówić wyraźnie i trochę wolniej niż zwykle, ale nie powoli. Używajmy prostych słów, ale absolutnie nie próbujmy rozmawiać z chorym jak z dzieckiem. Utrzymujmy kontakt wzrokowy, ale zachowajmy dystans.
Nie jest wskazane używanie zbyt wielu bezpośrednich pytań. Pytania próbujmy formułować w formie zamkniętej, tak aby senior mógł na nie odpowiedzieć albo „tak”, albo „nie”. Warto zachować spokój, być cierpliwym i dać podopiecznemu czas na odpowiedź.
Jak się opiekować i utrzymać poprawne nawyki żywieniowe seniora
Wielu seniorów zapomina o posiłkach, odmawia przyjmowania pokarmów lub ma problemy z przeżuwaniem. Za tymi problemami może stać demencja. Jak postępować w razie napotkania takich trudności? Najlepszym rozwiązaniem będzie ostrożne i regularne karmienie przez opiekunkę. Rytuał karmienia powinien być spokojny i prowadzony z najwyższą troską o seniora. Warto również zasięgnąć porady dietetyka, który może podpowiedzieć, jakie pokarmy podawać, a także zasugerować ich ilość, harmonogram i formę przygotowania.
Opiekunka powinna również regularnie sprawdzać wagę podopiecznego, ponieważ osoby cierpiące na demencję mają silne predyspozycje do szybkiej utraty masy ciała. W razie potrzeby można również udać się do lekarza prowadzącego seniora, który może przepisać odpowiednie suplementy diety lub dostarczanie specjalistycznego wysokokalorycznego pożywienia.
Jak postępować z chorym, aby spowolnić rozwój choroby
Opieka nad chorym z demencją starczą w dużej mierze opiera się na procesie aktywizacji podopiecznego. W tym celu niezbędne będzie wprowadzenie do planu dnia zajęć, które pomogą w utrzymaniu świadomości, umiejętności i zdolności seniora na właściwym poziomie.
Najlepiej pozwolić choremu wybrać działania, które interesują go najbardziej. Aby zbadać preferencje, można zapytać, co senior lubił robić w młodości, jakie tematy go interesują dzisiaj, jakie zdolności chciałby aktualnie rozwijać. Jeśli podopieczny ma problem z wyborem, możemy podsunąć kilka rozwiązań, takich jak malowanie, szkicowanie, układanie bukietów czy fotografia. Warto też zaproponować takie aktywności jak wspólne gry, rozmowy, rozwiązywanie krzyżówek lub sudoku. Wszystkie te aktywności mogą zwiększyć pewność siebie, wiarę we własne możliwości, a także poprawić samopoczucie. Mogą też być wspaniałą okazją do dzielenia się wspomnieniami.
Demencja starcza – opieka i higiena
Jak pomóc osobie z demencją starczą, która nie pozwala się umyć? Dziać się tak może z powodu niezrozumienia, dlaczego chory ma zdjąć ubranie i udać się do łazienki. Mogą to odebrać jako atak na ich prywatność i postanowić się bronić. Jeśli jednak opiekunka podejdzie do tego zadania spokojnie, delikatnie i empatycznie, upór nie będzie długotrwały.
Aby senior nie czuł się źle podczas kąpieli, należy zadbać o nieco wyższą temperaturę w łazience. Woda nie powinna być gorąca, a jej strumień powinien znajdować się w polu widzenia seniora. Poziom stresu obniżyć może też trzymanie się stałej godziny kąpieli. Zachęcamy również do zapoznania się z artykułem „Higiena osób starszych„.
Jak postępować z chorym na demencję starczą, który nie chce spać
Chorzy na demencję często budzą się po kilku godzinach snu. Degeneracja ośrodka mózgu odpowiadającego za regulację rytmu dobowego również jest wynikiem demencji. Jak opiekować się seniorem w takiej sytuacji? Najbardziej pomocne będzie tu utrzymanie aktywności seniora w trakcie dnia najdłużej jak się da. Kofeinę dla seniora powinno ograniczyć się do godzin porannych, a całkowicie odstawić alkohol i nikotynę.
Na kilka godzin przed snem podopieczny powinien zrezygnować z oglądania telewizji i słuchania głośnej muzyki. Tryb życia powinien być jak najaktywniejszy. Zamiast kanapy i serialu, lepiej zaproponować spacer, wspólne gry bądź terapię zajęciową. Ostatnim, ale wcale nie najmniej ważnym elementem, jest porzucenie nawyku popołudniowych drzemek. Trzymanie się tych zasad powinno zapewnić spokojny i wystarczająco długi sen w nocy.