W opiece nad seniorem bardzo istotna jest umiejętność radzenia sobie w nagłych przypadkach pogorszenia się zdrowia osoby starszej. Zdarzają się jednak sytuacje, w których opiekunka osoby starszej musi udzielić pierwszej pomocy. Wiedza na ten temat jest zatem niezbędna w takiej pracy.
Praca opiekunki a opanowanie i odpowiedzialność
Opieka nad osobami starszymi wymaga od opiekunek opanowania oraz ogromnej odpowiedzialności. Takie predyspozycje są przydatne zwłaszcza w nieoczekiwanych, trudnych momentach, jak nagłe pogorszenie stanu zdrowia podopiecznego. Jak się zachować w sytuacji kryzysowej?
Szczególnie istotne jest, aby opiekunka osoby starszej zachowała spokój i zapanowała nad stresem. Pamiętajmy, że udzielając pierwszej pomocy podopiecznemu, zwiększamy jego szanse na przeżycie. W wielu sytuacjach każda minuta jest na wagę złota!
Warto zaznaczyć, że osoby starsze z racji na swój wiek dużo gorzej znoszą wszelkiego rodzaju wypadki. Nie powinno się ich bagatelizować. Bardzo ważne jest szybkie działanie i zachowanie spokoju oraz wiedza dotycząca tego, jak udzielić pierwszej pomocy.
Co opiekunka do osoby starszej powinna wiedzieć o pierwszej pomocy?
Pierwsza pomoc przedmedyczna oznacza wykonanie podstawowych czynności, które mają na celu ratowanie zdrowia i życia seniora. Osoba starsza, która odniosła jakiekolwiek obrażenia lub jej stan zdrowia uległ gwałtownemu pogorszeniu, powinna otrzymać pomoc, zanim na miejsce zdarzenia przybędzie pogotowie ratunkowe.
Opiekunka osoby starszej musi wiedzieć, że głównym celem udzielenia pierwszej pomocy jest podtrzymanie czynności życiowych podopiecznego oraz zapewnienie bezpiecznej pozycji osoby starszej. W przypadku nagłego pogorszenia zdrowia opiekunka powinna wezwać pogotowie (w całej Europie całodobowo obowiązuje numer 112) oraz w oczekiwaniu na ich przyjazd udzielić pierwszej pomocy.
Jakie są podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej?
- Po pierwsze należy sprawdzić, czy poszkodowany oraz osoba udzielająca pierwszej pomocy są bezpieczni. Jeśli nie zadbamy o swoje bezpieczeństwo, nie będziemy w stanie nikomu udzielić pomocy.
- Następnie trzeba sprawdzić reakcję osoby starszej – potrząsnąć delikatnie za ramię i zapytać np. „Słyszysz mnie? Czy wszystko w porządku?”.
- Jeśli poszkodowany nie reaguje, to należy odwrócić go na plecy, a następnie udrożnić jego drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy i uniesienie żuchwy. Jeśli osoba poszkodowana reaguje, to pozostawmy ją w pozycji, w jakiej ją zastaliśmy. Następnie postarajmy się dowiedzieć jak najwięcej o sytuacji i wezwać pomoc, regularnie kontrolując stan osoby starszej.
- Teraz opiekunka powinna nachylić się nad twarzą poszkodowanego i przed 10 sekund sprawdzać czynności życiowe oraz puls. Nasłuchiwać oddechu i patrzeć, czy klatka piersiowa się unosi oraz czy czuje oddech osoby poszkodowanej na swoim policzku.
- Jeśli oddech osoby starszej jest prawidłowy, to opiekunka powinna ułożyć ją w pozycji bezpiecznej i wezwać pomoc. Pamiętajmy o tym, aby sprawdzać czynności życiowe poszkodowanego i chronić go przed utratą ciepła, zanim przybędzie pogotowie.
Co, kiedy podopieczny nie oddycha? Opiekunka powinna jak najszybciej wezwać pogotowie – zadzwońmy pod 112 lub poprośmy osobę w pobliżu, aby to zrobiła. Jak najszybciej rozpocznijmy wykonywanie czynności ratujących życie czyli:
- 30 uciśnięć klatki piersiowej,
- 2 skuteczne oddechy ratownicze.
Przerywamy te czynności tylko w przypadku, gdy poszkodowany odzyska przytomność lub przyjedzie pogotowie ratunkowe.
Należy pamiętać, aby podczas udzielania pierwszej pomocy w miarę możliwości korzystać z jednorazowych rękawiczek, które zabezpieczą nas przed kontaktem z krwią poszkodowanego i innymi płynami ustrojowymi.
Uciski wykonuje się z dużą siłą. Nawet jeśli dojdzie do złamania żeber, to ważniejsze jest przywrócenie akcji serca. Gdy zauważymy u podopiecznego objawy udaru lub zawału, nie można zwlekać z wezwaniem pogotowia. W takim przypadku profesjonalna pomoc medyczna jest niezbędna.
Jak wezwać pomoc w Polsce i w Niemczech?
Zasady wzywania pomocy w Unii Europejskiej są takie same. Numer alarmowy, pod który można bezpłatnie dzwonić z telefonów komórkowych w Niemczech oraz w Polsce to 112. Po wyjaśnieniu sytuacji zostanie nam udzielona odpowiednia pomoc ratunkowa.
Ponadto w całej Polsce działa telefonicznie przekierowanie z numeru 999 do dyspozytorni medycznej.
Połączenie z centralą wymaga od opiekunki podania takich informacji:
- imię i nazwisko – (opiekunka powinna podać imię i nazwisko osoby poszkodowanej, wyjaśniając, że się nią opiekuje)
- dokładny adres – pogotowie ratunkowe powinno zostać dokładnie poinformowane, na jaki adres musi dojechać.
- numer telefonu kontaktowego – w razie jakichkolwiek problemów służby ratownicze muszą znać numer telefonu, na który powinny dzwonić.
- opis sytuacji – osoba przyjmująca zgłoszenie zapyta o to, co dokładnie się stało, aby wiedzieć, jakiego lekarza i jaką karetkę należy wysłać.
- należy podać również płeć i wiek osoby poszkodowanej oraz opisać jej stan zdrowia, wymienić leki, które przyjmuje.
Pierwsza pomoc w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia podopiecznego jest kwestią ogromnie ważną. W przypadku niebezpiecznych sytuacji osoby pracujące w opiece mają największą szansę na udzielenie podopiecznemu wszelkiej niezbędnej pomocy. Taka pomoc może uratować starszej osobie życie.