Opieka seniora to zajęcie, na które składa się wiele elementów. Jednym z podstawowych zadań opiekunki jest organizacja czasu wolnego osoby starszej pozostającej pod jej opieką. Codzienne towarzystwo jest często niedocenianym aspektem pomocy seniorowi, a przecież nie mniej ważnym, niż fizyczna pomoc w codziennych czynnościach.
W tym artykule podpowiemy, jak podejść do animacji czasu wolnego dla seniorów, aby czas ten był zagospodarowany w sposób korzystny dla ich zdrowia i dobrego samopoczucia.
Animacja czasu wolnego dla seniorów
Organizacja czasu wolnego osób starszych w opiece w Niemczech nie może ograniczyć się do posadzenia ich przed telewizorem i włączenia ulubionej telenoweli lub kanału z wiadomościami. Ciągłe wpatrywanie się w ekran nie jest korzystne ani dla zdrowia seniora, ani dla jego kondycji psychicznej.
Jakie więc aktywności będą optymalne dla podopiecznych? Poniżej przedstawiamy kilka podpowiedzi. Bardzo ważnym aspektem w aktywizacji podopiecznych jest to, aby odpowiednio dobrać aktywności do potrzeb i możliwości seniorów. Na wstępie dobrym pomysłem będzie zapytanie osoby starszej o jej ulubione formy spędzania wolnego czasu, zarówno teraz, jak i przed laty. Organizacja czasu wolnego osób starszych powinna uwzględniać zarówno aktywności fizyczne, jak i intelektualne oraz kreatywne.
Aktywności fizyczne
Podopieczny powinien być regularnie zachęcany do aktywności fizycznej. Pamiętajmy jednak, że jej rodzaj i natężenie musi być dostosowane do kondycji seniora. W niektórych przypadkach przed podjęciem wybranych rodzajów aktywności warto skonsultować je z lekarzem prowadzącym naszego podopiecznego. Nietrudno jednak znaleźć takie aktywności, które nikomu nie zaszkodzą. Wprowadzenie codziennych ćwiczeń do planu dnia seniora proponujemy rozpocząć od krótkich spacerów. Mogą to być spacery do sklepu, na kawę lub nawet przechadzki bez celu, na świeżym powietrzu, wokół domu. Nagroda w postaci kawy po spacerze może zadziałać jako dodatkowa zachęta.
Inną formą aktywności, którą możemy zasugerować osobie starszej, jest niewymagająca gimnastyka. W tym przypadku nie musimy wychodzić z domu, więc jest to dobra alternatywa na deszczowe lub zimowe dni. Skłony, wymachy, ćwiczenia dla stawów dobrze wpłyną na kondycję i samopoczucie podopiecznego. Wprowadzając gimnastykę do planu dnia, warto zadbać o konkretny czas i długość, aby weszła ona w nawyk zarówno opiekunowi, jak i podopiecznemu. Oprócz wspomnianych aktywności można poszukać zajęć w okolicznych domach seniora lub centrach kultury. Często zdarza się, że niedaleko miejsca zamieszkania znajduje się placówka organizująca na przykład zajęcia jogi dla seniorów. Wszelkie zajęcia grupowe, oprócz poprawienia kondycji fizycznej, mogą dobrze wpłynąć na psychikę osoby starszej.
Aktywności intelektualne
Osobną grupą zajęć dla seniorów są czynności pobudzające ich intelektualnie. Szczególnie ważne są one dla osób, u których obserwujemy zmiany, jakie można zakwalifikować jako demencję starczą. Poniżej proponujemy czynności i gry, które, włączone do codziennej rutyny seniora, połączą przyjemne z pożytecznym.
Jedną z aktywności, jakie idealnie łączą zabawę z wysiłkiem intelektualnym, są puzzle. Ich układanie pomaga ćwiczyć spostrzegawczość oraz pamięć. Sukces w układaniu obrazka może dać osobie starszej uczucie spełnienia. Przeglądając oferty, możemy znaleźć układanki przeznaczone specjalnie dla osób starszych (stworzone są one z myślą o osobach z ograniczoną sprawnością ruchową oraz z problemami ze wzrokiem). Innym pomysłem jest kupno puzzli, na których wydrukowane będzie zdjęcie lub obraz stanowiący dla seniora specjalną wartość. Jeszcze inną formą aktywności może być rozwiązywanie krzyżówek i sudoku. Obie gry to propozycje logiczne. Sudoku wymaga umiejętności matematycznych, a krzyżówki – językowych. Mogą one posłużyć jako idealne narzędzia podtrzymujące wydolność intelektualną. Warcaby, szachy lub gra w karty są kolejnym rodzajem animacji popularnych wśród osób starszych. Podczas gry można też angażować podopiecznego do rozmowy.
Pobudzenie kreatywności
Trzecią grupą aktywności są czynności kreatywne. Pobudzanie kreatywności jest niezbędne do samorozwoju osób starszych.
W tym celu seniorowi bardzo pomóc może malowanie. Poprawi ono koordynację ruchową i pobudzi jego inteligencję kognitywną. Obrazy namalowane własną ręką wzmocnią wiarę w swoje możliwości. Innym zajęciem, które może zainteresować podopiecznych, jest kolaż. Do ich tworzenia można użyć zdjęć, skrawków gazet lub listów. Wklejenie ich do specjalnie do tego celu przygotowanego albumu pozwoli podopiecznemu na powrót do przeszłości, a jednocześnie przyczyni się do stymulacji jego umysłu. Kolejną aktywnością może być układanie kwiatów. Tę formę animacji można połączyć z wyjściem na spacer. Opiekun może również zaproponować podopiecznemu wspólne słuchanie muzyki. Niemal każdy senior posiada ulubionego artystę, utwór lub gatunek muzyczny. Taka forma muzykoterapii może przysłużyć się do zmniejszenia napięcia emocjonalnego oraz poprawy jakości snu.