Praca opiekunki w Niemczech to wielkie wyzwanie. Nie tylko fizyczne, o jakim myśli wiele osób, ale także emocjonalne. Wykonywanie codziennych, przyziemnych obowiązków to nie wszystko. Opieka nad osobą starszą wymaga empatii i głębokiego zrozumienia drugiego człowieka. Zdarza się, że te umiejętności każdego dnia są wystawiane na próbę – zwłaszcza, gdy w grę wchodzą trudne relacje z podopiecznym. Niełatwo Ci się „dogadać” z seniorem? Spróbujemy dziś dowiedzieć się, z czego to może wynikać i w jaki sposób możecie sobie z tym wspólnie poradzić.
Konflikty w pracy opiekunki osób starszych
Praca opiekunki osoby starszej, choć wydaje się spokojna i przewidywalna, nie zawsze teka jest. Niekiedy dochodzi do konfliktów, nad którymi trudno przejść do porządku dziennego. Nieporozumienia mogą wynikać z wielu czynników. Oto kilka najczęstszych ich powodów.
- Pogorszenie zdrowia seniora – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Trudne relacje z opiekunką często mają swoje źródło w zmianach, jakie zachodzą w organizmie podopiecznego. Proces starzenia wiąże się bowiem z wieloma dolegliwościami i chorobami. To chociażby demencja czy choroba Alzheimera, a także schorzenia układu sercowo-krążeniowego. Do tego osobie starszej coraz trudniej się poruszać, a zwykłe czynności sprawiają ból. Zachowanie seniora może więc ulec całkowitej zmianie. Nagle robi się drażliwy, zapomina o ważnych sprawach, ma wahania nastroju. To często prowadzi do konfliktów z rodziną i opiekunką.
- Utrata niezależności – wiele osób starszych jest dumnych z tego, że mimo upływu lat ciągle są samodzielne. Wyobraź sobie więc, co musi czuć senior, który nagle, czasem z dnia na dzień, staje się zależny od innych. Niemoc, złość, frustracja, świadomość, że nigdy już nie będzie tak samo – to wszystko eskaluje i wybucha, często w stronę opiekunki.
- Różnice – komunikacyjne, pokoleniowe, kulturowe i osobiste. Niekiedy opiekunce i seniorowi trudno jest pogodzić różne przekonania, wartości i sposób pojmowania świata.
- Kłopoty z pamięcią – powodują lęk i nieufność. Podopiecznemu może się wydawać, że zarówno opiekunka, jak i jego bliscy to obce osoby.
- Inne oczekiwania i potrzeby – zdarza się to zwłaszcza na nowych sztelach, gdy opiekunka nie zna jeszcze przyzwyczajeń seniora. Obie strony mają różne wyobrażenia co do sposobu wykonywania obowiązków czy spędzania czasu wolnego, co może rodzić frustrację.
- Relacje rodzinne – a szczególnie oczekiwania rodziny podopiecznego i ich wyobrażenia na temat opieki, a także cech i zachowania opiekunki.
- Stres i silne emocje – w opiece w Niemczech zdarzają się trudne sytuacje, które obciążają opiekunkę emocjonalnie. W kryzysowej sytuacji warto zachowywać spokój, lecz nie zawsze się to udaje. Emocje znajdują wtedy ujście w silny, często niekontrolowany sposób.
Skuteczne metody na trudne relacje z podopiecznym
Konflikty w pracy opiekunki osoby starszej nie są niczym przyjemnym. Warto wiedzieć, jak sobie radzić, gdy relacja z podopiecznym staje się trudna. Dobrym sposobem jest aktywne słuchanie i okazywanie empatii. Spróbuj postawić się na miejscu seniora, zrozumieć, co on aktualnie czuje – takie nastawienie często przybliża do znalezienia rozwiązania. Nie zapominaj jednak o sobie. Postaw na asertywną komunikację, która jednocześnie odnosi się ze zrozumieniem do odczuć osoby starszej i pozwala spokojnie wyrazić swoje zdanie. W ten sposób senior poczuje, że jest otoczony szacunkiem i że nie ma potrzeby zaogniać konfliktu. Zachęcaj go do opowiadania o tym, co czuje, ale w spokojny sposób, bez oskarżeń. Później, już ze wzajemnym zrozumieniem, można przejść do próby rozwiązania problemów. Spróbujcie znaleźć przyczynę konfliktu i zastanówcie się, jak można go uniknąć na przyszłość. A jeśli podopieczny jest zdenerwowany i wykazuje zachowania agresywne, zastosuj techniki łagodzenia emocji. Uspokój oddech, mów wolniej, ciszej i spokojniej.
Jeżeli opiekunka ma trudne relacje ze swoim podopiecznym, powinna zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów. Pierwszy z nich to wiedza o chorobach i dolegliwościach, na jakie cierpi senior. Jeśli masz świadomość, jak choroba może wpływać na zachowanie podopiecznego, jesteś w stanie odpowiednio na nie zareagować. Warto też systematycznie poszerzać swoją wiedzę nie tylko na tematy medyczne i opiekuńcze, ale chociażby na temat psychologii osób starszych. Wiele przydatnych artykułów znajdziesz na naszym blogu. Dowiesz się z nich też, jak możesz zarządzać swoim stresem i zaopiekować się sobą w trudnych sytuacjach. Wracając jednak do samego seniora: dobrze będzie dostosować opiekę do tej konkretnej osoby. Zanim pojedziesz na sztelę, zapytaj koordynatora z agencji lub poprzednią opiekunkę o przyzwyczajenia seniora, jego hobby, zainteresowania i sytuacje, z którymi musi się na co dzień mierzyć. Pamiętaj też, że Twój koordynator służy Ci pomocą przez cały czas trwania zlecenia.
Jak zbudować dobrą relację z seniorem?
Kluczem do sukcesu w budowaniu relacji z seniorem jest zdobycie jego zaufania. Często jednak o nie niełatwo. Nagle bowiem w jego życiu pojawia się zupełnie obca osoba, która odkąd ma mieszkać w jego domu i pomagać mu nawet w najbardziej prywatnych czynnościach. Jak sobie poradzić z tak złożonym problemem? Wykonując takie obowiązki, jak dbanie o higienę podopiecznego, okazuj mu szacunek. Jeśli to tylko możliwe, nie przedłużaj krępujących chwil, a jeżeli senior jest w stanie zrobić coś samodzielnie, pozwól mu na to. Unikaj zbędnych komentarzy; możesz zacząć rozmowę na zupełnie inny temat. Istnieje duża szansa, że atmosfera się rozluźni, a podopieczny poczuje, że może Ci zaufać.
Niezależnie od tego, jak trudne relacje masz z seniorem na początku, zawsze można je odbudować. Pamiętaj, że Twoim zadaniem jest zapewnienie osobie starszej bezpiecznej, ciepłej przestrzeni oraz środowiska, które rozumie i lubi. Nie bez znaczenia jest też Twoje nastawienie. Szczery uśmiech, empatia, chęć do wspólnych rozmów i zrozumienie sytuacji seniora potrafią zdziałać cuda. Bądź ciekawa swojego podopiecznego, proś go o opowieści z dzieciństwa i młodości, opowiadaj też o sobie. Osoby starsze lubią opowiadać, ale uwielbiają też słuchać i przez to poznawać nową opiekunkę. Jednak najważniejszym elementem budowy relacji z seniorem jest odpowiednie wykonywanie obowiązków opiekuńczych. Jeśli opiekunka zadba o jego komfort, bezpieczeństwo i samopoczucie, podopieczny z pewnością bardziej otworzy się na relację.