Praca w opiece wiąże się z wieloma wyzwaniami. Jednym z nich jest tak zwany „trudny” podopieczny. Opiekunki często wahają się, czy wyjechać na tego typu zlecenie. Obawiają się, że nie poradzą sobie z seniorem. Jednak czy rzeczywiście jest się czego bać? W poniższym tekście wyjaśniamy pojęcie „trudnego” podopiecznego. Przybliżymy jego cechy charakteru i podpowiemy, jak sobie radzić w takiej sytuacji. Zapraszamy do lektury!
Kim jest „trudny” podopieczny?
Zwykle opiekunki osoby starszej używają tego słowa, żeby opisać podopiecznego, który wywołuje konflikty z pozornie błahych powodów. Z tego powodu codzienna współpraca z taką osobą jest dosyć utrudniona. Warto jednak wiedzieć, że wcale nie musi ona działać świadomie. Powodem może być stres, ból czy brak zaufania do obcej osoby, jaką zazwyczaj jest nowa opiekunka. Często zachowanie seniora jest wynikiem przewlekłej choroby, na przykład demencji starczej czy Alzheimera. Podopieczny nie ma wpływu na swoje reakcje, gdyż inaczej postrzega świat. Zdarza się, że zwykłe z pozoru czynności wywołują u niego agresję. Warto wiedzieć, jak uspokoić osobę z demencją i jak z nią postępować. Dzięki temu współpraca z seniorem będzie dużo łatwiejsza.
Opieka nad seniorem: jak rozpoznać „trudnego” podopiecznego
Początkujące opiekunki seniorów w Niemczech często obawiają się pracy z trudnym podopiecznym. Wybierają więc łatwe na pierwszy rzut oka sztele i liczą na to, że komunikacja z seniorem będzie bezproblemowa. Jednak, jak pokazuje doświadczenie długoletnich opiekunek, nie da się tego rozpoznać na pierwszy rzut oka. Nawet, jeśli senior nie cierpi na choroby otępienne, może się okazać, że współpraca z nim będzie niełatwa. Czym zatem wyróżnia się tak zwany „trudny” podopieczny? Oto jego cechy:
- zazwyczaj jest to osoba w podeszłym wieku, która nie chce zmieniać ustalonych przez lata zwyczajów. Niełatwo przekonać ją, że można coś zrobić w inny sposób;
- nawet, jeśli senior nie cierpi na żadną ciężką chorobę, może skarżyć się na różne dolegliwości, które nie zawsze okazują się prawdziwe;
- zdarza się, że odmawia przyjęcia leków albo zapomina o ich zażywaniu;
- osoba starsza może przesadnie reagować na różne sytuacje i nadmiernie ulegać emocjom;
- trudnymi podopiecznymi bywają także osoby niepełnosprawne. Opieka nad osobą niesamodzielną wymaga od opiekuna zwiększonej cierpliwości i empatii.
Wszystkie te cechy i zachowania sprawiają, że opieka nad seniorem może być naprawdę trudnym zadaniem. Jeszcze przed wyjazdem warto więc dowiedzieć się nieco więcej o podopiecznym. Dobrym pomysłem jest porozmawianie z rodziną przez telefon albo komunikator internetowy. Zapytaj, jaki podopieczny jest na co dzień, jak wyraża emocje, co lubi, a co mu przeszkadza. Już od pierwszych chwil na zleceniu będziesz wiedziała, jak z nim postępować.
W relacji z „trudnym” podopiecznym przyda się pozytywne podejście
Warto wiedzieć, że trudny podopieczny zwykle nie działa złośliwie i z premedytacją. To osoba, która ma problem – zdrowotny albo psychiczny. Dlatego do każdego seniora należy podchodzić ze zrozumieniem i dużą dozą empatii. Bądź dla niego wsparciem i daj mu to odczuć, a Wasze relacje się poprawią. Pamiętaj, że za zachowaniem seniora mogą stać jego obawy i lęki. Sprawdź, jak traktować trudnego podopiecznego.
- Zawsze staraj się zrozumieć osobę starszą. Wczuj się w jej położenie – jak Ty byś się zachowała lub zareagowała w podobnej sytuacji? Jak chciałabyś być potraktowana? Odrobina empatii pomoże Ci porozumieć się z podopiecznym.
- Staraj się aktywnie słuchać seniora. Reaguj na jego wypowiedzi, potakuj i upewniaj się, że dobrze zrozumiałaś wszystko, co powiedział.
- Spokój i dystans to podstawa. Postaraj się nie brać do siebie tego, co mówi czy robi podopieczny. Pamiętaj, że jego zachowania zwykle nie oznaczają, że chce Ci zrobić na złość. Dzięki temu unikniesz rozdrażnienia i zdenerwowania.
- Warto dowiedzieć się, jak rozmawiać z osobą chorą na demencję. To ułatwi Ci porozumiewanie się z osobą starszą. Tłumacz wszystko i wyjaśniaj nieporozumienia – jeśli trzeba, to do skutku. Nawet, jeżeli musisz wiele razy tłumaczyć rzeczy, które dla Ciebie są oczywiste. Kiedy senior będzie wiedział, dlaczego musisz postąpić tak, a nie inaczej, poczuje się pewnie i bezpiecznie.
Podsumowując: chorego podopiecznego należy traktować tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani. Szacunek i zrozumienie to klucz do dobrych relacji z seniorem. Postaw na budowanie samodzielności u seniora: pozwalaj mu podejmować proste decyzje, nie szczędź mu pochwał. Warto też jak najczęściej z nim rozmawiać – dzięki temu zyskasz jego zaufanie i zbudujesz z nim przyjacielską więź.