Wiek senioralny to trudny okres w życiu każdego człowieka. Organizm nie jest już tak wydolny jak kiedyś, a dodatkowo osłabiają go choroby przewlekłe. Wiele z nich może mieć poważne konsekwencje, a chore osoby starsze wymagają całodobowej opieki i wsparcia. Opiekunka ma za zadanie nie tylko pomagać podopiecznemu w codziennych czynnościach, ale też uważnie go obserwować. W ten sposób jest w stanie rozpoznać pierwsze niepokojące objawy i odpowiednio zareagować. A jakie choroby wieku podeszłego są dla seniorów najgroźniejsze? Przekonajmy się.
Jak przebiega starzenie się organizmu?
Warto wiedzieć, że starzenie się jest naturalnym procesem, który czeka każdego człowieka. Jest on rozłożony w czasie i ma podłoże fizjologiczne. Niestety, rzadko kiedy przebiega bez dodatkowych dolegliwości. Wiele narządów traci bowiem swoją sprawność wraz z wiekiem. Serce, mózg, stawy, mięśnie zaczynają pracować coraz wolniej i mniej wydajnie. Procesowi temu często towarzyszy ból i nieprzyjemne odczucia. Pojawiają się one już w wieku średnim, a nasilają po ukończeniu 65. roku życia. Z tego powodu wielu seniorów potrzebuje na co dzień pomocy opiekunki – nie są w stanie tak dobrze radzić sobie z codziennością, jak kiedyś. Obecność zaufanej osoby pomaga im godnie przeżyć starość.
Organizm starzeje się na czterech płaszczyznach:
- biologicznej: spowolnienie metabolizmu, zaburzenia w pracy organów wewnętrznych;
- psychicznej: uszkodzenie i obumieranie komórek nerwowych w mózgu, co skutkuje zmniejszeniem jego aktywności;
- społecznej: obniżona sprawność intelektualna i fizyczna sprawia, że senior potrzebuje wsparcia i pomocy opiekunki;
- duchowej: osoba starsza coraz bardziej izoluje się od społeczeństwa.
Niestety, zdarza się, że proces starzenia nie przebiega prawidłowo. Jednym z powodów jest osłabienie układu odpornościowego. Osoby starsze częściej chorują, a nawet z pozoru niegroźna infekcja może być dla nich niebezpieczna. W podeszłym wieku wzrasta bowiem ryzyko powikłań, które nierzadko przyczyniają się do rozwoju groźnych chorób.
Choroby wieku podeszłego, które zagrażają seniorowi
Jako opiekunka dokładasz wszelkich starań, by podopieczny czuł się dobrze i bezpiecznie. Jednak praca w niemieckiej opiece bywa nieprzewidywalna. Choroby mogą atakować nagle, a ich pierwsze symptomy czasami łatwo przeoczyć. Dowiedz się, jakie schorzenia wieku starczego zdarzają się najczęściej i jak je rozpoznać.
Zwyrodnienie stawów i osteoporoza
Osoby starsze często skarżą się na ból stawów i kości. Może to być oznaką rozwijającej się choroby zwyrodnieniowej, która dotyka 10% mężczyzn i 13% kobiet w podeszłym wieku. Przyczynami zwykle są uwarunkowania genetyczne, siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej. Pierwszy objaw choroby to ból; później dołączają do niego „trzeszczenie” w stawach, ograniczona ruchomość i problem z poruszaniem się, a także widoczne wykrzywienie stawów. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby seniorzy potrzebują stałego wsparcia opiekunki. Dużym problemem wśród osób starszych, szczególnie kobiet, jest też osteoporoza. W jej przebiegu kości ulegają stopniowemu zniszczeniu, przez co łatwo o niebezpieczne złamania. Na osteoporozę muszą uważać zwłaszcza panie w wieku 70+.
Choroby serca
Jedną z najbardziej niebezpiecznych chorób wieku starczego jest choroba niedokrwienna serca, czyli powszechnie znana choroba wieńcowa. Czynnikami ryzyka są tutaj używki oraz niezdrowy tryb życia. Co powinno Cię zaniepokoić? Zwróć uwagę, czy senior nie skarży się na kołatania serca, duszności, nudności i ból w klatce piersiowej promieniujący do ramienia. Nie należy bagatelizować tych objawów, gdyż mogą one prowadzić do zatrzymania akcji serca i zawału. Innymi dolegliwościami ze strony układu krążenia mogą być: nadciśnienie tętnicze i niewydolność serca. Szczególnie niebezpieczny jest zawał mięśnia sercowego. Jeśli Twój podopieczny ma wyżej wymienione objawy, a do tego blednie, poci się i robi mu się słabo, jak najszybciej wezwij karetkę.
Jak pomóc podopiecznemu? Przede wszystkim zachęcać go do prowadzenia zdrowego trybu życia. Aktywność fizyczna i umysłowa to nie wszystko – ważne jest to, co senior ma na talerzu. Niemcy, niestety, słyną z nieco cięższej, tłustszej kuchni. Warto więc po trochu wprowadzać do menu osoby starszej warzywa i lżejsze potrawy.
Nowotwory, czyli niebezpieczne choroby wieku podeszłego
Choroby nowotworowe często rozwijają się po cichu. Postępujące wraz z wiekiem niszczenie i zużywanie się organów wewnętrznych oraz komórek nerwowych tylko im pomaga. Na jakie objawy uważać?
- Ból o nieznanym pochodzeniu,
- trudności w codziennym funkcjonowaniu, w wykonywaniu czynności, które wcześniej nie sprawiały seniorowi problemu,
- utratę apetytu,
- duszności,
- osłabienie.
U osób starszych najczęściej diagnozuje się raka płuc, jelita grubego, przełyku, żołądka i narządów płciowych. Warto pamiętać, że wczesne wykrycie choroby znacznie zwiększa szansę na przedłużenie życia seniora.
Cukrzyca i miażdżyca
Są to choroby cywilizacyjne, które dotykają coraz większą część społeczeństwa. Pierwsze objawy pojawiają się w średnim wieku, a później jedynie przybierają na sile. Na cukrzycę choruje niemal 40% osób powyżej 65. roku życia. Jak leczyć miażdżycę i cukrzycę? Oprócz regularnych kontroli lekarskich i przyjmowania leków dobrze jest postawić na zdrową dietę i ruch. Tłuste jedzenie, używki i siedzący tryb życia mogą jedynie pogorszyć stan zdrowia seniora. Lekarze zalecają też cykliczne badania krwi, gdyż te choroby mogą rozwijać się bezobjawowo.
Depresja i choroba Alzheimera
Choroby wieku podeszłego to nie tylko dolegliwości fizyczne. Równie duże żniwo zbierają schorzenia o charakterze neurodegeneracyjnym i psychologicznym. Objawami choroby Alzheimera czy demencji są: postępujące otępienie, pogorszenie i stopniowa utrata pamięci, zagubienie, trudności w ocenie sytuacji. W ostatnim stadium chory nie jest w stanie sam jeść ani korzystać z toalety. Niestety, na te choroby nie ma lekarstwa. Ty, jako opiekunka w Niemczech, możesz jedynie zadbać o to, żeby nie postępowały zbyt szybko. Dobrym pomysłem jest aktywizacja umysłowa seniora. Układajcie wspólnie puzzle, rozwiązujcie krzyżówki, uczcie się na pamięć wierszy i piosenek.
Ostatnią chorobą, o której chcemy wspomnieć, jest depresja. Czasami występuje w początkach choroby Alzheimera, a innym razem jako jedyne schorzenie. Objawy depresji u osoby starsze mogą być zupełnie inne, niż u młodszych ludzi, dlatego łatwo je zbagatelizować. Seniorzy chorzy na depresję mogą mieć zaburzenia snu, bóle mięśni, wahania apetytu, problemy z koncentracją i pamięcią. Warto pamiętać, że nieleczona depresja może prowadzić do tragicznych w skutkach działań; nawet do samobójstwa. Jeśli masz podejrzenia, że Twój podopieczny może być chory, przede wszystkim bądź przy nim. Poczucie wyobcowania, niezrozumienia i samotności mogą pogorszyć jego stan.
Choroby wieku podeszłego potrafią znacznie uprzykrzyć podopiecznemu życie. Dobrze, jeśli opiekunka seniora wie, jak je rozpoznać i w jaki sposób minimalizować ich objawy. Oczywiście nie musisz, a nawet nie powinnaś, samodzielnie diagnozować osoby starszej. W tym celu najlepiej udać się do lekarza. Twoja wiedza przyda się jednak w codziennej opiece, gdyż pozwoli podopiecznemu bardziej cieszyć się życiem.