Lato to trudny czas dla naszych podopiecznych. Wysokie temperatury oznaczają dla nich nie tylko gorsze samopoczucie, ale też o wiele większe ryzyko odwodnienia i chorób wywołanych nadmiernym ciepłem. Co możesz zrobić, żeby zadbać o osobę starszą podczas upałów? I jak powinna wyglądać opieka nad seniorem w letnich miesiącach? Oto kilka przydatnych porad dla Opiekunów.
Dlaczego seniorzy tak źle znoszą wysokie temperatury?
Upały mogą nasilać dolegliwości zdrowotne, szczególnie u osób, które przekroczyły już 65. rok życia. Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na podopiecznych cierpiących na przewlekłe schorzenia, przyjmujących różne lekarstwa jednocześnie. Niektóre z nich mogą negatywnie wpływać na termoregulację organizmu, na przykład hamując pocenie się. Organizm osoby starszej nie jest więc w stanie poradzić sobie ze zmianami temperatur tak dobrze, jak młody człowiek. Często zaburzony mechanizm pocenia się nie wystarczy podczas upałów, a dodatkowo podopieczny może nie odczuwać pragnienia. A to prowadzi do poważnego w skutkach odwodnienia.
Czy to znaczy, że latem osoba starsza nie powinna wychodzić z domu? Niekoniecznie. Lekka aktywność na świeżym powietrzu pozwoli seniorowi zachować zdrowie. Mogą to być chociażby spacery, ale lepiej nie urządzać ich w godzinach popołudniowych. Wtedy słońce jest najostrzejsze, a temperatury najwyższe. Przenieś wspólne spacery na rano albo wczesny wieczór. Dzięki temu podopieczny będzie mógł nieco odetchnąć od upałów. Dopilnuj, żeby senior miał na głowie czapkę z daszkiem albo kapelusz, a na skórze krem z filtrem. W ciągu dnia natomiast pozostańcie w domu. Jeśli mieszkanie ma okna od strony południowej, dobrze będzie je zasłonić ciemnymi zasłonami albo roletami. Podopieczny powinien przebywać w najchłodniejszym pokoju w domu. Przy upałach pomocne okażą się chłodne prysznice, kąpiele i moczenie stóp w chłodnej wodzie.
Codzienna opieka nad seniorem w ciepłe dni
Niezwykle ważne podczas upałów jest odpowiednie odżywianie. Reaguj przede wszystkim na pierwsze objawy odwodnienia u seniora: suchość skóry, senność, brak apetytu, zapadnięte oczy. Aby tego uniknąć, dopilnuj, by podopieczny pił regularnie. Osoby starsze powinny wypić minimum dwa litry wody w ciągu dnia. Jeżeli podopieczny nie chce pić, postaraj się uatrakcyjnić napój: dodaj listki mięty, cytrynę lub inne owoce. Smak wzbogaci także odrobina miodu. Dobrym pomysłem jest postawienie na stole dzbanka z większą ilością wody lub ostudzonej zielonej herbaty czy kompotu. Będą doskonałym dopełnieniem posiłków, a dodatkowo zastąpią słodzone soki, napoje gazowane czy kawę. Upał to także brak apetytu. Na obiad przygotuj więc lekkie potrawy, które podopieczny zje z przyjemnością. Mogą to być chłodniki i lekkie zupy, grillowane mięso i warzywa, sałatki z sosem vinegret. Jako przekąska sprawdzi się jogurt naturalny z sezonowymi owocami czy domowa galaretka z owoców.
Ubranie seniora powinno być lekkie i przewiewne, uszyte z naturalnych materiałów. Nie należy zbytnio odkrywać ciała, gdyż to naraża osobę starszą na poparzenia słoneczne. Idealnie sprawdzą się lekkie, szerokie spodnie i koszule, a w przypadku pań wygodne spódnice i sukienki. Zadbaj, żeby osoba starsza miała nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne, które ochronią oczy. Zwróć też szczególną uwagę na buty seniora. Wielu podopiecznych ma nieodpowiednio dobrane obuwie, a to zwiększa ryzyko otarć i pęcherzy. W takim przypadku dobrym rozwiązaniem będą specjalne wkładki. Najlepiej jednak zmienić buty na sandały z naturalnego materiału, zapinane na rzep albo z elastyczną, miękką gumką.
Przechowywanie leków i pierwsza pomoc osobie starszej
Opieka nad seniorem w domu podczas upałów obejmuje też podawanie leków. W ciepłe dni przyjrzyj się każdemu lekarstwu przed podaniem, zwłaszcza, jeśli są to antybiotyki, insulina czy leki przyjmowane w nagłych wypadkach. Postaraj się, żeby były one przechowywane zgodnie z zaleceniami producenta. Niektóre trzeba trzymać w lodówce z dala od żywności i napojów, inne mogą być schowane w miejscu, gdzie temperatura nie przekracza 25 stopni Celsjusza. Podczas upałów może to być jednak utrudnione. W ciągu jednego czy dwóch dni leki nie powinny stracić właściwości, ale jeśli dłużej jest gorąco, przed podaniem lekarstwa dokładnie je obejrzyj. Sprawdź, czy tabletki albo kapsułki nie zmieniły kształtu, zapachu lub koloru, czy nie stały się bardziej lepkie. A jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, poproś o radę lekarza albo farmaceutę.
Bardzo ważne jest też przypomnienie sobie zasad pierwszej pomocy w przypadku omdlenia, wystąpienia przegrzania albo udaru słonecznego. Bądź wyczulona na pierwsze objawy: suchość skóry, zaczerwienienia i pojawienie się twardych, niewielkich grudek. Zapytaj seniora, czy coś mu doskwiera. Jeśli poskarży się na ból i zawroty głowy, mdłości i osłabienie, wezwij pogotowie. Następnie zaprowadź podopiecznego w chłodne miejsce i ułóż go w pozycji z nogami wyżej od reszty ciała. Zwilż seniorowi twarz, ręce i nogi chłodną wodą, a jeżeli to możliwe, przyłóż chłodny kompres w okolicach szyi. Nie podawaj leków, poczekaj na pomoc medyczną.
Przestrzegając tych zaleceń, nie tylko uchronisz podopiecznego przed dokuczliwym upałem, ale też zadbasz o jego bezpieczeństwo. W rezultacie razem będziecie mogli cieszyć się letnimi dniami, korzystając z nich najlepiej, jak się da.